Personen met een migratieachtergrond die drugs gebruiken kunnen zich omwille van diverse redenen in een kwetsbare positie bevinden. Eerste generatie migranten kunnen omwille van hun migratieredenen en -traject een zware rugzak met zich meedragen. Daarnaast kunnen ze ook na migratie geconfronteerd worden met diverse stressoren gerelateerd aan hun migratieachtergrond en een ongelijke toegang tot diverse vormen van sociaal, persoonlijk en gemeenschapskapitaal. Ook personen met een tweede generatie migratieachtergrond kunnen met deze uitdagingen geconfronteerd worden. Voor personen met een migratieachtergrond die drugs gebruiken kan dit een ongelijke toegang tot zorg omwille van praktische of emotionele barrières betekenen (vb. gebrek aan de juiste papieren, taalbarrières of culturele drempels). Ook wanneer ze hun weg naar de zorg vinden vallen nog veel mensen met een migratieachtergrond uit omdat de zorg vaak onvoldoende aangepast is aan de diverse realiteit van de samenleving. Er zijn echter diverse manieren om de toegang tot kwaliteitsvolle zorg en herstelkapitaal voor personen met een migratieachtergrond te vergroten. Daarnaast kunnen alternatieve referentiekaders herstelkapitaal bloot leggen waar anders soms aan voorbij gekeken wordt. De vorige jaren werden er vanuit de onderzoeksgroep herstel en verslaving daarom verschillende onderzoeken op poten gezet die herstel van een middelenproblematiek en toegankelijkheid tot kwaliteitsvolle zorg voor mensen een migratieachtergrond onderzocht.
Aline Pouille verdedigde in september 2023 haar doctoraat getiteld “Herstel van verslaving bij personen met een migratieachtergrond en etnische minderheden: een analyse van geleefde ervaringen”. Dit onderzoek exploreerde herstelkapitaal bij personen met een migratieachtergrond (voornamelijk 1e en 2e generatie) in Vlaanderen op een kwalitatieve manier: hoe dit onder druk kan komen te staan door persoonlijke, sociale en maatschappelijke factoren, maar ook welk herstelkapitaal herstel van verslaving kan ondersteunen en hoe deze sterktes meer aangesproken kunnen worden in de zorg. Dit vanuit de wetenschappelijke literatuur, de geleefde ervaringen van een diversiteit aan personen met een migratieachtergrond, en een co-creatief onderzoek met een ervaringsdeskundige rond het continuüm van zorg voor mensen met een Islamitische migratieachtergrond.
Daarnaast werd er vanuit de onderzoeksgroep meegewerkt aan een Europees onderzoek betreffende de ondersteuning van personen met een eerste generatie migratieachtergrond die drugs gebruiken en in kwetsbare situaties leven in Europa, bijvoorbeeld omwille van dakloosheid of een gebrek aan de nodige documentatie (SEMID-EU). Meer specifiek ondersteunden wij een community-based participatief onderzoek dat met behulp van lokale praktijk- en ervaringsonderzoekers goede praktijken en uitdagingen in de hulpverlening aan deze personen in Amsterdam, Athene, Berlijn en Parijs onderzocht. Dit resulteerde in een rapport getiteld “Beyond borders: experiences of migration, drug use, healthcare and support”. Daarnaast verschenen vanuit dit onderzoeksproject ook een literatuurstudie, een reeks wetenschappelijk onderbouwde statements en aanbevelingen voor het EU beleid, een online assessment tool voor organisaties die werken met personen met een migratieachtergrond die drugs gebruiken, een beleidsbrief en factsheets voor elke stad.
Meer weten?
Alle materiaal van SEMID-EU vind je hier: Migranten die drugs gebruiken in de EU - Mainline
Het doctoraatsproefschrift van Aline Pouille kan je hier aankopen: Substance Use Recovery among Persons with a Migration Background and Ethnic Minorities - Gompel&Svacina (gompel-svacina.eu)
De gepubliceerde artikels in dit proefschrift zijn:
Pouille, A., Bellaert, L., Vander Laenen, F., & Vanderplasschen, W. (2021). Recovery Capital among Migrants and Ethnic Minorities in Recovery from Problem Substance Use: An Analysis of Lived Experiences. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(24), 13025. https://doi.org/10.3390/ijerph182413025
Pouille, A., Bouachiba, A., De Ruysscher, C., Vander Laenen, F., & Vanderplasschen, W. (2023). Tailoring the continuum of care for substance use problems to persons with an Islamic migration background: a co-creative case study [Original Research]. Frontiers in Psychiatry, 14. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2023.1205362
Pouille, A., De Baets, Y., & Vanderplasschen, W. (2021). Herstel van verslaving door de lens van drie mannen met een migratieachtergrond. Verslaving & herstel 1(4), 22 - 29.
Pouille, A., De Kock, C., Vander Laenen, F., & Vanderplasschen, W. (2022). Recovery capital among migrants and ethnic minorities: A qualitative systematic review of first-person perspectives. Journal of Ethnicity in Substance Abuse, 21(3), 845-875. https://doi.org/https://doi.org/10.1080/15332640.2020.1836698
Pouille, A., De Ruysscher, C., Vander Laenen, F., & Vanderplasschen, W. (2023). “Watch out for the boogieman”: stigma and substance use recovery among migrants and ethnic minorities. Journal of Community & Applied Social Psychology, 33(3), 571-586. https://doi.org/https://doi.org/10.1002/casp.2657